Geologia temposkalo estas uzata de geologoj kaj aliaj sciencistoj por priskribi la tempajn daŭrojn kaj interrilatojn inter eventoj, kiuj okazis dum historio de Tero. La skalo de geologiaj periodoj, kiu estas prezentita ĉi tie, estas kompilita laŭ pluraj fontoj, tamen ĝi restas kohera al la nomenklaturo de Internacia Komisiono pri Stratigrafio, kaj uzas kutimajn kolorajn kodojn de la usona geologia scienco.
Paleogeno estas geologiaj periodo kaj sistemo kiu ekis antaŭ 65.5 ± 0.3 kaj finis antaŭ 23.03 ± 0.05 milionoj da jaroj kaj enhavas la unuan parton de la Kenozoiko.[1] Daxurante 42 milionoj da jaroj, la Paleogeno estas plej elstara kiel la epoko kiam mamuloj evoluis el relative malgrandaj, simplaj formoj al granda grupo de diversaj animaloj sur la tajdo de la Amasformorto de Kretaceo–Paleogeno kiu finis la antaŭan periodon Kretaceo. Ankaŭ birdoj evoluis konsiderinde dum tiu periodo, ŝanĝe al multe pli modernaj formoj.
Paleoceno estas terhistoria epoko de paleogena periodo, de kenozoika erao kaj de fanerozoika eono. Ĝi daŭris ekde 65,5 milionoj da jaroj (de la kretaceo) ĝis 55,8 milionoj da jaroj, ĝis komenco de eoceno.
Kenozoiko estis la tria kaj lasta erao post la antaŭkambrio, dum kiu formiĝis la terciara kaj kvaternara formacioj. Terciara epoko subdividiĝas je paleocena, eocena, oligocena, miocena kaj pliocena periodoj, kaj la Kvaternaro - je plejstocena kaj holocena periodoj. Kun la Kenozoika erao (proksimume 65 jarmilionoj ĝis hodiaŭ) venis mamuloj, plej precipe, homoj kaj iliaj antaŭuloj. Dum multo de la Kvaternara periodo de la Kenozoika epoko, plejparte la Plejstoceno, plimulto de la tersurfaco estis kovrita per glacio. Ĉi tiu epoko komenciĝis antaŭ 60 milionoj jaroj kaj inkluzivas la geologian nunt
En kalendaraj sistemoj, la kalkulo de la jaroj okazas de la gravaj historiaj kaj legendaj eventoj, kiujn oni konsideras komenco de konvena Erao. Konataj estas la sekvantaj kalendaraj eraoj:
La Tero estas nia planedo, la tria planedo ekde la Suno (post Venuso kaj antaŭ Marso). Rilate al diametro kaj maso ĝi estas la kvina plej granda el la ok planedoj de la Sunsistemo kaj la plej granda el la terecaj planedoj (negasaj planedoj). Ĝi havas la plej granda denseco meze de la planedoj de la Sunsistemo.
La terhistorio estas branĉo de la naturhistorio, kiu koncernas la Teron. Al ĝi apartenas diversaj esplorkampoj:
Geologio (el la greka γῆ, gē, t.e. "tero" kaj -λoγία, -logia, t.e. "studo, prelego"[1][2]) estas la fako de terscienco kiu temas pri la solida ŝelo de la Tero, nome la rokoj el kiuj ĝi estas komponata, kaj la fenomenoj rilataj al ĝia konsisto kaj al la evoluo de ties komponaĵoj. Geologio povas ankaŭ referenci ĝenerale al la studo de la solidaj trajtoj de ajna ĉiela korpo (kiaj ĉe la geologioj de la Luno aŭ de Marso).
En la geologia historio de la Tero Terciaro estas la unua epoko de la erao Kenozoiko. Terciaro (kiu komencis antaŭ ĉ. 65 kaj ĉesis antaŭ ĉ. 2 milionoj da jaroj) estas dividita je kvin periodoj: Paleoceno, Eoceno, Oligoceno, Mioceno kaj Plioceno.
Aŭstralopiketo (Australopithecus) estas genro de formortintaj primatoj, kiu apartenas al linio kondukanta al homo. En traduko ĝi signifas "suda simio", ĉar ĝi vivis en la sudo de Afriko.
Aŭstralopitekoj, kreitaĵoj kun ambaŭ homaj kaj simiaj ecoj, aperis en Afriko antaŭ almenaŭ 4 milionoj da jaroj. Fragmentoj de la ostoj de ĉi tiuj 'homedoj', aŭ homsimilaj kreitaĵoj, estas trovitaj en la Olduvai Interkrutejo kaj aliaj lokoj en Afriko per la sciencistoj Raymond Dart, Louis Leakey kaj Maria Leakey.
Комментариев нет:
Отправить комментарий